Ang una at pinakamatagal na paraan ng paghahayag ng banal sa atin ay sa pamamagitan ng paglikha ng buhay, humihingang mundo sa paligid natin. Ito ay sinundan at natupad sa paghahayag ni Jesucristo. Ang labis na nagpakilos sa akin ngayong 2025 Lenten season, habang naghahanda ang mundo para sa COP30, ay ang malakas na apela mula sa mga Catholic Bishops ng Brazil para sa isang season ng “Fraternity and Integral Ecology.” Narinig nila ang sigaw ng ating Common Home, at kinilala rin nila ang ating kabiguan lalo na sa loob ng mga komunidad ng pananampalataya na pangunahing nakatuon sa mga espirituwal na kasanayan upang matupad ang ating responsibilidad para sa Earth. Lalo tayong nawawalan ng sensitivity sa mga palatandaan ng panahon, nalalayo sa ating bokasyong magbasa at tumugon sa daing ng sangnilikha.

Sa kanyang encyclical Laudato Si ' (Praised Be), pinuna ni Pope Francis ang maikling pananaw na pulitika na hinihimok ng mga interes ng consumerist, na binibigyang-diin na ang pagbabago ng klima at katarungang panlipunan ay malalim na magkakaugnay, na bumubuo ng "isang kumplikadong krisis."

Patuloy siyang nanawagan para sa kagyat na pagkilos sa klima. Bago ang pagbisita sa Southeast Asia noong nakaraang taon, sinabi niya, "Kung kukunin natin ang temperatura ng planeta, magpapakita ito ng lagnat, ang Earth ay may sakit." Hinimok niya ang lahat na kumuha ng responsibilidad sa pamamagitan ng pagprotekta sa kalikasan at pagbabago ng parehong personal na pamumuhay at mga gawi sa komunidad.

Dahil dito, minsang naobserbahan ng istoryador ng kultura at teologo na si Thomas Berry: “Ang lubha ng nangyayari at ang mga kahihinatnan ng bawat nilalang sa planeta, maaari nating pag-isipan ang pangangailangang magtatag ng mga relihiyosong komunidad na nakatuon sa pagprotekta sa lupa mula sa higit pang pagkawasak at sa paggabay sa komunidad ng tao tungo sa isang panahon kung saan tayo ay naroroon sa Earth sa paraang nagpapahusay sa isa’t isa.”

Ang nalalapit na COP30 climate summit, na itinakda sa Belém, Brazil, ay nilalayong hudyat ng panibagong pandaigdigang pangako sa pagpapagaling sa ating planetaryong tahanan. Gayunpaman, habang tinatahak ng mga construction crew ang 13 kilometro ng protektadong Amazon rainforest para gumawa ng four-lane road na pinangalanang Avenida Liberdade ang "Avenue of Liberty" na kinakaharap natin ng isang mabigat na kontradiksyon: kalayaan ba ito, o ecological amnesia?

Ang Amazon rainforest, madalas na tinatawag na "baga ng Earth," ay isa sa pinakamahalagang bioregion sa planeta. Ito ay humihinga para sa mundo, kinokontrol ang mga pattern ng klima, at nagtataglay ng isang sinaunang web ng biodiversity na hindi mapapalitan. Ang sirain ito sa ngalan ng pagpapadali sa isang climate summit ay higit pa sa kabalintunaan ito ay tragically symbolic ng krisis na kinakaharap natin ngayon. Tulad ng isinulat ni Berry, "Ang krisis sa kapaligiran ay pangunahing isang krisis ng isip, isang krisis ng pag-iisip, isang krisis ng kuwento." ¹

Tinutulungan tayo ng pananaw ni Berry na i-frame ang sandaling ito hindi lamang bilang isang pagkabigo sa patakaran, ngunit bilang isang pagkasira sa kung paano natin iniisip ang ating kaugnayan sa Earth. Iginiit niya na ang Earth ay hindi isang koleksyon ng mga mapagkukunan upang pamahalaan, ngunit isang pakikipag-isa ng mga paksa isang sagradong komunidad kung saan tayo ay bahagi. Ang Amazon ay hindi lamang isang lababo ng carbon; ito ay isang buhay, humihingang miyembro ng Earth Community.

Ipinagtanggol ng pamahalaan ng estado ng Pará ang proyekto sa kalsada, na sinasabing nauna pa ito sa COP30 at may kasamang "berde" na mga tampok tulad ng solar-powered lighting at wildlife crossing. Ngunit ang mga kilos na ito, gayunpaman, mabuti ang layunin, ay hindi makakalampas sa mas malalim na halaga: ang pagbura ng mga sinaunang puno, ang pag-alis ng mga katutubong pamayanan, at ang pagkagambala ng mga maselang ecosystem. Hindi ito mga teknikal na problema sa mga teknikal na pag-aayos. Tulad ng babala ni Berry, nabubuhay tayo sa isang "autistic na kaugnayan sa natural na mundo" isang kawalan ng kakayahang marinig ang sigaw ng Earth dahil nakulong tayo sa isang pananaw sa mundo ng dominasyon. ²

Ang krisis na ito ay hindi lamang sa Brazil. Ito ay bahagi ng isang pandaigdigang pattern: pang-ekonomiya at pampulitikang mga interes na nakabalabal sa wika ng pagpapanatili. Ang mga dakilang summit at mga pangako ay ginawa, habang ang mga kagubatan ay pinutol, ang mga karagatan ay nag-iinit, at ang mga species ay naglalaho. "Kami ay nagsasalita lamang sa aming sarili," isinulat ni Berry. "Hindi kami nakikipag-usap sa mga ilog; hindi kami nakikinig sa hangin at mga bituin. Sinira namin ang mahusay na pag-uusap." ³

Ang kailangan ngayon ay hindi higit na simbolismo, kundi pagbabago. Tinawag ito ni Berry na Dakilang Gawain sa ating panahon: ang paglipat mula sa nakasentro sa tao patungo sa nakasentro sa Earth na paraan ng pamumuhay. Nangangahulugan ito na muling i-orient ang ating mga ekonomiya, ating pulitika, at ating mga relihiyon upang iayon sa karunungan at mga limitasyon ng Earth. Nangangahulugan ito ng pakikinig sa kagubatan hindi bilang isang balakid sa pag-unlad, ngunit bilang isang guro, isang sagradong presensya.

Ipinahahayag ni Pope Francis ang pangitaing ito sa Laudato Si ', kung saan nananawagan siya para sa isang integral na ekolohiya isang diskarte na humahawak ng sama-samang kapaligiran, panlipunan, at espirituwal na alalahanin. "Hindi sapat na bigyang-diin," isinulat ni Francis, "kung paano magkakaugnay ang lahat." ⁴ ang pagkawala ng Amazon ay hindi lamang isang lokal na trahedya; ito ay isang global unraveling. Nakakaapekto ito sa pag-ulan sa Africa, temperatura sa Europa, at espirituwal na imahinasyon sa lahat ng dako.

Ang mga tao sa buong mundo ay nagtataas ng kanilang mga boses. Isang kabataang babae mula sa South India, tumugon sa dokumentaryo Amazon Rainforest Bulldozed upang Magtayo ng Highway para sa COP30 (Planet Pulse), nakikiusap: "Huwag hayaan nilang putulin ang magandang rainforest na iyon. May karapatan kang magprotesta at magprotekta." ⁵ Ang kanyang boses ay sumasali sa dumaraming koro ng mga siyentipiko ng mga tagapagtanggol ng Daigdig, mga pinuno ng Katutubo, mga gurong espirituwal, mga aktibistang kabataan na lahat ay tumatawag sa atin na bumalik sa pagpipitagan, pagkakamag-anak, at pananagutan.

Kung may ibig sabihin ang COP30, dapat itong magsimula sa paggalang sa kagubatan. Hindi sa mga token green na teknolohiya, ngunit sa isang nabagong kamalayan na kumikilala sa rainforest bilang isang buhay na paksa, hindi isang kaginhawaan na dapat isakripisyo. Tulad ng babala ni Berry, "Ang uniberso ay isang komunyon ng mga paksa, hindi isang koleksyon ng mga bagay." ¹ Hanggang sa mabawi natin ang pananaw na ito, ang bawat pangako ng pagpapanatili ay itatayo sa mga guho ng Earth.

At kung naniniwala pa rin tayo na ang ekonomiya ay higit na mahalaga kaysa sa kapaligiran, marahil ay oras na para itanong: anong uri ng hinaharap ang talagang namumuhunan tayo? Kung tutuusin, hindi natin mabibilang ang ating pera kung hindi na tayo makahinga.

Anong uri ng pagpapanatili ang talagang inaasahan natin? Tungkol lang ba ito sa mas berdeng packaging at carbon offset, o handa na ba tayong magtanong ng mas malalim na mga tanong tungkol sa paraan ng ating pamumuhay, pagkain, pagbuo, at pagkonsumo? Kadalasan, ang aming ideya ng pagpapanatili ay humihinto sa kaginhawahan ng isang bagay na hindi masyadong humahamon sa aming mga kaginhawahan o gawi. Ngunit ang pagpapanatili ay hindi isang sticker sa isang tasa ng kape; ito ay isang radikal na pagbabago sa kung paano tayo nauugnay sa Earth at sa isa't isa.

Ilan sa atin ang talagang humihinto upang magtanong kung saan nanggagaling ang ating pagkain, ano ang na-clear para palaguin ito, o sino ang nag-ani nito? Kapag kumakain tayo sa labas, binabasa ba natin ang label o ang kuwento sa likod ng label? Hindi ito maliliit na katanungan. Ang mga ito ay mga bintana kung gaano tayo nahiwalay sa lupang nagpapakain sa atin.

Kami ay isang kultura na naka-wire para sa mga panandaliang sagot. Ang lahat ngayon ay instant: fast food, instant coffee, next-day delivery. Kami ay nakakondisyon na asahan ang bilis at kaginhawahan, kadalasan sa kapinsalaan ng lalim, pangangalaga, at pangmatagalang pag-iisip. Ngunit ang Earth ay hindi gumagana sa aming mga deadline. Ang pagbabago ng klima, pagkawala ng biodiversity, at pagbagsak ng ecosystem ay hindi naghihintay para sa mga kita ng susunod na quarter. Binabago na nila ang mundong ibibigay natin sa susunod na henerasyon.

Ang kailangan natin ay hindi isang mabilisang pag-aayos, ngunit isang mahabang pananaw na nakaugat sa pangangalaga, pagpapakumbaba, at pagkilala na hindi tayo ang sentro ng kwento. Ang tunay na pagpapanatili ay humihiling na isipin natin ang pitong henerasyon sa unahan, hindi lamang hanggang sa susunod na summit o halalan.

Hindi dapat sementado ang daan patungo sa COP30 sa katahimikan ng mga natumbang puno at mga lumikas na buhay. Dapat itong buuin sa pagpipitagan, pagpipigil, at matapang na imahinasyon na mamuhay nang naiiba para sa kapakanan ng mga susunod sa atin, at para sa Lupa na humahawak pa rin sa atin.

Kaya anong magagawa natin?

Magsalita ka. Ibahagi ang kwentong ito. Itaas ang kamalayan. Mag-aaral ka man, espirituwal na pinuno, tagapatupad ng patakaran, o simpleng taong nagmamalasakit, ibigay ang iyong boses sa koro na humihiling ng pagbabago.

Suportahan ang mga frontline na komunidad. Makinig sa katutubong karunungan at sundin ang kanilang pamumuno. Itaguyod ang patakarang nagpoprotekta sa mga ecosystem sa halip na pagsasamantalahan ang mga ito.

Pag-isipang muli ang iyong sariling mga pattern ng pagkonsumo. Pumili ng mga produkto at kasanayang naaayon sa mga limitasyon ng Earth. Tanggihan ang ilusyon na ang kaginhawahan ay hindi nakakapinsala.

At higit sa lahat tuklasin muli ang iyong lugar sa loob ng komunidad ng Earth. Hayaang turuan ka muli ng kagubatan kung paano makinig.

Ang oras para sa pagbabago ay ngayon. Huwag alalahanin ang COP30 para sa kalsadang nagpatahimik sa isang kagubatan, ngunit para sa punto ng pagliko noong pinili nating tahakin ang ibang paraan nang magkasama.

Francois BALGA GOLDONG, omi

Mga talababa

1. https://youtu.be/DYtmc2JPIfM  panoorin ang video na ito
2. Thomas Berry, Mga Pag-iisip sa Gabi: Pagninilay sa Lupa bilang Sagradong Komunidad, ed. Mary Evelyn Tucker (San Francisco: Sierra Club Books / Berkeley: University of California Press, 2006), p. 17.
3. Thomas Berry, Ang Dream ng Earth (San Francisco: Sierra Club Books, 1988), p. 18.
4. Ibid., p. 19.
5. Pope Francis, Laudato Si': Sa Pangangalaga sa Ating Karaniwang Tahanan (Lungsod ng Vatican: Libreria Editrice Vaticana, 2015), §138.
6. Planet Pulse Documentary: Amazon Rainforest Bulldozed to Build Highway para sa COP30, N18G. Available sa YouTube.